มหัศจรรย์แห่งความหลากหลายที่มะเกลือใหม่

           “กาแฟเลื่องชื่อ นามระบือโคนม ถิ่นอุดมไม้ดอก วัดเหนือยอดภูผา ศรีสง่าธรรมสถาน เด่นตระการหุ่นเหล็ก” คือคำขวัญประจำตำบลมะเกลือใหม่ อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งถ้าอ่านจากคำขวัญสามารถสรุปลักษณะและจุดเด่นทั้งภาคเศรษฐกิจ เกษตรกรรม วัฒนธรรม และการท่องเที่ยวทั้งตำบลมาอยู่ในคำขวัญนี้ได้เป็นอย่างดี

ตำบลมะเกลือใหม่ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของอำเภอสูงเนิน ห่างจากอำเภอสูงเนินประมาณ 8 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดนครราชสีมาประมาณ 35 กิโลเมตร ลักษณะพื้นที่ดิน เป็นดินร่วนปนทราย และดินทราย มีประวัติศาสตร์และความเป็นมายาวนานกว่าหลายร้อยปี โดยแต่เดิมตำบลมะเกลือใหม่เป็นพื้นที่นครจันทึก มีถิ่นกำเนิดจากชนเชื้อชาติลาวเวียงจันทร์ ต่อมาสมัยรัชกาลที่ ๕ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (พ.ศ.๒๔๑๑-๒๔๕๓) มีการเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่ของสยามประเทศ และได้จัดรูปแบบการปกครองแผนใหม่ แบ่งการปกครองจากส่วนราชการท้องถิ่น เป็นมณฑล เมือง อำเภอ ตำบล หมู่บ้าน เมืองนครจันทึกในขณะนั้นได้ถูกเปลี่ยนชื่อ และแยกออกเป็น ๒ อำเภอ คือ อำเภอจันทึก(ต่อมาเปลี่ยนเป็นอำเภอสีคิ้ว) และอำเภอสูงเนิน ในปัจจุบัน

ชาวบ้านตำบลมะเกลือใหม่ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไป/บริการ รองลงมาคือเกษตรกรรม ด้วยพื้นที่ทางการเกษตร  โดยมีพืชเศรษฐกิจที่สำคัญคือเมล็ดกาแฟ การทำฟาร์มโคนม ฟาร์มดอกเบญจมาศ และอาชีพพนักงานลูกจ้างเอกชน เนื่องจากตำบลมะเกลือใหม่อยู่ใกล้เขตอุตสาหกรรมมีประชากรวัยแรงงานจำนวนมากเข้าทำงานในโรงงานและบริษัทเอกชนด้วยการคมนาคมที่สะดวกใกล้บ้าน

มีความหลากหลายทางสภาพภูมิศาสตร์ทำให้ตำบลมะเกลือใหม่ จึงความหลากหลายของการทำการเกษตรไปด้วย ตั้งแต่การปลูกพืชไร่ ประเภท ข้าวโพด อ้อย มันสำปะหลัง การปลูกไม้ดอก ไปจนถึงการปลูกกาแฟอาราบิก้า ในชื่อ “กาแฟดงมะไฟ” ที่ได้รับตราสัญลักษณ์สินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา เป็นผลิตภัณฑ์แรกของจังหวัดนครราชสีมาซึ่งถือเป็นมาตรฐานสำคัญระดับโลกและยังเป็นแหล่งปลูกมะคาเดเมียที่เป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญอีกอย่างหนึ่งของมะเกลือใหม่ด้วย

 

นอกจากความหลายหลายด้านภูมิประเทศ การเกษตรกรรมและ ด้านประชากรและวัฒนธรรม วิถีการดำเนินชีวิตก็มีความหลากหลายไม่แพ้กันเนื่องจากเป็นชุมชนที่มีประวัติความเป็นมายาวนานตามที่กล่าวไปข้างต้นแล้วยังมีประชาชนนอกพื้นที่จำนวนมากที่อพยพโยกย้ายเข้ามาตั้งถิ่นฐานในตำบล ก่อให้เกิดความหลากหลายในทุกๆมิติมีการขับเคลื่อนกิจกรรมชุมชนที่น่าสนใจได้อย่างมากมาย เมื่อผนวกกับทุนทางทรัพยากรธรรมชาติและทุนทางสังคมแล้ว มะเกลือใหม่ จึงกลายเป็นชุมชนที่น่ามาศึกษาเรียนรู้โดยเฉพาะอย่างยิ่งความสำเร็จอย่างน่าชื่นชมของการจัดการพื้นที่ ซึ่งมีความหลากหลาย ก่อเกิดเป็นแหล่งเรียนรู้ต่างๆ มากมาย ตามสภาพพื้นที่ที่แตกต่างกันได้อย่างน่าทึ่ง

นอกจากนี้ตำบลมะเกลือใหม่ยังเป็นตำบลต้นแบบและกิจกรรมในชุมชนที่น่าสนใจในหลายๆด้านได้แก่ บุคคลต้นแบบการเลิกเหล้า ชุมชนปลอดสุราและการพนัน (บ้านใหม่สันติ) , โครงการ”กล้าดี” โรงผลิตน้ำดื่มประชารัฐ ซึ่งได้ผลิตน้ำที่สะอาดให้คนในชุมชนได้อุปโภคและบริโภค,  “เฮือน โฮม ฮัก ผู้เฒ่า” โรงเรียนผู้สูงอายุที่เป็นแหล่งพบปะของกลุ่มผู้สูงอายุในชุมชน, ห้องสมุดมีชีวิต สังคมแห่งการเรียนรู้ที่เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้เยาวชนห่างไกลอบายมุข, ศูนย์ข้าวชุมชน ศูนย์ซื้อขายขาวเปลือกแก่ชาวนาโดยไม่ผ่ายพ่อค้าคนกลาง, สหกรณ์โคนมไทยเดนมาร์คสูงเนิน ฟาร์มโคนมเพื่อคนในชุมชน, กาแฟดงมะไฟ กาแฟไทยที่ดังไกลไปทั่วโลกวิสาหกิจชุมชนกาแฟอาราบิก้าและมะคาเดเมียแบบประชาอาสาบ้านดงมะไฟ, วิสาหกิจชุมชนไม้ตัดดอกเบญจมาศ สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน , จิตอาสาต่างๆในชุมชน

เรียกได้ว่าชุมชนมะเกลือใหม่เป็นชุมชน ประสบความสำเร็จในการพึ่งพาตัวเอง และเป็นต้นแบบได้อย่างงดงาม เป็นหนึ่งอีกชุมชนที่น่าไปเที่ยวเยี่ยมชมและเป็นกรณีศึกษาได้เป็นอย่างดี